Zaledwie w miniony piątek 31 marca 2023 r. w Dzienniku Ustaw ogłoszono istotną zmianę w procedurze cywilnej, która zacznie obowiązywać już 15 kwietnia 2023! Jak wpłynie to na frankowiczów, którzy chcą wystąpić z roszczeniami przeciwko bankom?

Chodzi o przepis określający wyłączną właściwość sądu w sprawach z powództwa konsumenta o roszczenia z kredytów denominowanych, waloryzowanych lub indeksowanych do waluty obcej.

Właściwym będzie więc sąd, w okręgu którego powód (konsument) ma miejsce zamieszkania.

Powyższa zasada będzie obowiązywać przez 5 lat, czyli do 15 kwietnia 2028 r. Zmiana wynika z nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego uchwalonej ustawą z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2023.poz.614).

Czy konsumenci będą mieli teraz trudniej?

Jedno jest pewne – zmiana ta spowoduje, że nie będzie możliwe wytoczenie przez konsumenta powództwa z umowy kredytu powiązanego z walutą obcą wg miejsca siedziby pozwanego banku. Do tej pory duża część powództw frankowych była wytaczana przed Sądem Okręgowym w Warszawie XXVIII Wydziałem Cywilnym, tzw. wydziałem frankowym, a to z uwagi na to, że w Warszawie swe siedziby ma większość banków działających w Polsce.

Wybór wydziału frankowego przez klientów był związany z wyspecjalizowaniem się tego Sądu w rozpatrywaniu tzw. spraw frankowych. Po zmianie, ciężar rozstrzygania sporów konsumentów z bankami spadnie na lokalne sądy.

Chodzi przede wszystkim o powództwa o ustalenie (stwierdzenie) nieważności umowy kredytu i powiązane z nim roszczenie o zwrot świadczeń spełnionych w wykonaniu nieważnej umowy kredytu oraz o powództwo o ustalenie bezskuteczności postanowień umowy kredytu z powodu ich abuzywności i powiązane z nim roszczenie o zwrot nadpłaty dokonanej przez klienta w wyniku obowiązywania w umowie kredytu klauzul abuzywnych.

Przypomnijmy, że w świetle art. 385 ¹ k.c., niedozwolone postanowienia umowne to postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, które kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Poniżej powołany wcześniej przepis ze znowelizowanej ustawy.

Art. 18.

W okresie 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszego przepisu powództwo konsumenta o roszczenie związane z zawarciem umowy kredytu waloryzowanego, denominowanego lub indeksowanego do waluty innej niż waluta polska, w tym o ustalenie istnienia lub nieistnienia wynikającego z niej stosunku prawnego, o ustalenie bezskuteczności postanowień tej umowy lub o zwrot świadczeń związanych z jej zawarciem, wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu powód ma miejsce zamieszkania.
Przelew wierzytelności związanej z zawarciem umowy, o której mowa w ust. 1, nie wpływa na właściwość sądu określoną w tym przepisie. Pozew zawiera oznaczenie miejsca zamieszkania konsumenta.

Jaki może mieć to wpływ na przebieg spraw?

Trudno wyrokować jednoznacznie. Można przypuszczać, że zmiana ta wpłynie m.in. na czas rozpatrywania spraw w ośrodkach lokalnych, do których już wkrótce zaczną trafiać na dużą skalę pozwy frankowiczów. Kolejnym skutkiem może być większe zróżnicowanie w wykładni przepisów prawa, skoro będą ją kształtować liczne sądy okręgowe. Nie bez znaczenie jest również aspekt związany z doświadczeniem samych sędziów w rozpatrywaniu tego typu spraw. Niewątpliwie, to wiedza i doświadczenie sędziów wspomnianego wcześniej i wyspecjalizowanego wydziału frankowego w Warszawie, powodowały tak duże zainteresowanie nim wśród powodów (konsumentów) i ich pełnomocników.

Czas pokaże.

Potrzebujesz wsparcia prawnego? Dowiedz się więcej na stronie specjalizacji Kredyty frankowe.